Sensory play

Deel bericht

Sensoryplay

Sensoryplay of in het Nederlands ook wel sensopatisch spel, is speelgoed en spel dat de zintuigen prikkelt. Afgelopen jaar ben ik zelf ook steeds meer gaan doen met sensoryplay in de opvang. Zo ontdekte ik dat je heel veel spullen al in huis hebt die je kunt gebruiken. Maar ook door zelf dingen te maken. Zoals playdough, rijst te kleuren en fizzypoeder te maken. 

Sensoryplay is een rustgevende activiteit voor kinderen waarin hun gevoelens en emoties kwijt kunnen. Zeker ook voor kinderen die naar school gaan is het een fijne activiteit om te doen als ze weer thuis komen. Even ontprikkelen van de schooldag en de dag verwerken.

Waarom Sensoryplay aanbieden bij kinderen?

Sensoryplay werkt ontprikkelend voor de meeste kinderen. Door bezig te zijn met de fijne motoriek raak je ontspannen en de focus ligt dan op het materiaal en het voelen en ervaren er van.

Het oefenen van de fijne motoriek en hand- oog coördinatie stimuleert de cognitieve ontwikkeling van het kind. De cognitieve ontwikkeling van een kind is een heel breed begrip.

Het gaat hierbij om het leren, onthouden, het oplossen van problemen, intelligentie, taalbegrip en spraak deze vallen allemaal onder de cognitieve ontwikkeling. In het geval van een peuter leert die de informatie uit de omgeving te verwerken en op te slaan in de hersenen.

Door verschillend spel materiaal aan te bieden prikkel je de fantasie van je kind en het stimuleren van het probleem oplossend denken. Tijdens het spelen ontdekt je kind dat wat hij of zij wil niet altijd meteen lukt. Hier zal hij of zij dan eerst zelf oplossingen voor gaan bedenken.

Vanaf wanneer kan je Sensoryplay aanbieden? En waar moet je opletten

Belangrijk wanneer je wilt beginnen van het aanbieden van Sensoryplay is dat je rekening houdt met:

  • Leeftijd van je kind/eren
  • Interesse van je kind/eren
  • Wat voor soort materiaal je wilt aanbieden en dit aansluit op leeftijd

Sensoryplay kan je al vanaf kleins af aan aanbieden. Wel is het belangrijk dat je goed kijkt naar materiaal wat je aanbied en dit aansluit op leeftijd en behoefte van het kind/eren.  Sensoryplay kan zowel als grote materiaal of uit fijner(kleinere) onderdelen/materiaal bestaan. Wanneer je ze laat spelen met Sensoryplay onderdelen die klein zijn is het van belang dat je er altijd toezicht op houd. Afhankelijk van de ontwikkeling van het kind en de interesse laat ik  zelf de kinderen vanaf 1 jaar al spelen met een bak met vulling dit kan zijn rijst of spliterwten. Deze zijn vrij klein zodat als ze er van eten ze er niet in kunnen stikken. 

Voor hele jonge kinderen zijn leuke tastsafe opties bijvoorbeeld om vla of yoghurt in een bak te doen een leuke extra optie is als je dit op een (veilige) spiegel aan bied. Je legt de yoghurt verspreid over de spiegel, als het kindje er dan met zijn handen doorheen gaat en de yoghurt weg veegt ziet hij ineens hele andere dingen. Naast de voel ervaring is ook de smaak beleving, er zal zeker wel een vingertje in de mond verdwijnen!

Sensorybak/Tafel

Met het aanbieden van het sensorymateriaal is het  vaak handig om gebruik te maken van een bak waar je het in kan doen . Dit kan een simpele dienblad zijn, een trofast bak van Ikea of een senorybak of sensorytafel. Heb je meerdere kinderen dan is een tufftray ook ideaal.

      

Waar kan je Sensory spullen vinden en/of kopen?

Wist je dat je veel al gewoon in huis hebt liggen?

Kijk is in je eigen keukenla wat daar ligt! Een houtenpollepel of een saus lepel. Kinderen vinden vaak ‘grote mensen’ spullen veel interessanter als een kindervariant. Ook de meeste Sensory materiaal ligt gewoon al in je voorraadkast. Pasta,rijst,spliterten zijn de Sensoryvulling die je vaak gewoon al in huis hebt. Veel materiaal kan je in de supermarkt kopen. Maar ook bij een kringloop vind ik geregeld spullen die ik kan gebruiken voor sensoryplay. Zoals bakjes, lepels en schepjes. 

Wist je dat je ook Sensorymateriaal gewoon buiten kan vinden?

In de natuur kun je ook veel vinden denk hier bij aan bij bladeren, eikels, kastanjes of bijvoorbeeld beukennootjes, maar ook bloemen van een bos die is uitgebloeid of bloemen die gedroogd zijn, zijn erg leuk sensorymateriaal en ook nog leerzaam want naast voelen kan je het ook visueel benoemen. 

Sensory bottles, Sensorytegel/zakjes en pittenzakjes

Dit speelgoed is geschikt voor baby’s en dreumesen. Sensory bottles kan je ook makkelijk zelf maken door een leeg flesje te vullen met materiaal. Dit materiaal kan van alles zijn. Zelf heb ik sensory bottles gemaakt met kralen, rijst, kikkererwten en koffiebonen er in. Maar je kan er ook vloeistoffen in doen, zoals water met glitters en knutsellijm. Zorg er wel voor dat je de dop afsluit met lijm zodat de kinderen hem niet per ongeluk open draaien! De sensory bottles prikkelen vooral het gehoor en het zien. Hier vinden de baby’s het erg leuk om heel hard te schudden met de flesjes, door het gebruik van verschillende materialen klinkt elk flesje weer anders. Een leuke variatie op een sensorybottle is een zoek flesje. Dit is een wat grotere fles waar bijvoorbeeld een diertje in verstopt zit. De kinderen kunnen door te schudden met het flesje het diertje dan vinden.

Zelf maak ik ook sensorytegels.  Hiervoor gebruik ik houten hexagon panelen met een opstaande rand. Deze vul ik met verschillende materialen zoals gladde stenen, bamboe, touw, walnoten, houten schijfjes, schelpen. Om er voor te zorgen dat het materiaal goed op het sensorybord blijft zitten heb ik gebruik gemaakt van epoxy, dit materiaal word keihard. 

Mocht je een beetje handig zijn met de naaimachine kan je zelf ook pittenzakjes maken. Helaas heb ik zelf helemaal geen ervaring met een naaimachine, ik heb ze dus gekocht.  

Pittenzakkjes stimuleren de zintuigen op heel veel manieren. Door het gebruik van verschillende stoffen stimuleert het de tast- en oogzin. Het gehoor wordt gestimuleerd door de materialen die er in zitten. Daarnaast wordt de fantasie geprikkeld door de eindeloze mogelijkheden die je met deze zakjes hebt. De baby’s en dreumesen voelen er aan en gooien er vooral mee. Oudere kinderen gebruiken de zakjes in hun spel, hier is het bijvoorbeeld eten in een pan of een klein dekentje voor een peg doll.

Welke benodigdheden heb je nodig voor Sensoryplay?

Vul materiaal; rijst, pasta, kikkererwten en spliterwten kun je in de supermarkt vinden. Je kunt er voor kiezen om dit zelf nog te kleuren met voedingskleurstof en azijn. Mocht je hier niet zelf mee aan de slag willen heb ik in mijn webshop losse zakken rijst te koop en sensory sets. 

Let wel op dat veel sensoryspul gekleurd is met verf en daardoor niet meer tast safe is! De zakken die ik verkoop zijn alleen geverfd met kleurstof.

Zelf maak ik ook altijd veel gebruik van natuurlijk vul materiaal dat we buiten kunnen vinden. Denk daarbij aan stokken, dennenappels, kastanjes en eikels.

Zoek je toch nog ander vulmateriaal. Dan verkoop ik ook verschillende kistjes met looseparts en losse zakjes met natuurlijk vulmateriaal. 

Sensoryplay in een speelbak of tufftray

Iedere dag bied ik wel een sensory activiteit aan. Het is bij sensoryplay belangrijk om altijd toezicht te houden tijdens de activiteit. De activiteit doe ik in de speelbak of op de tufftray, De speelbak is een houtenbak die geschikt is voor 1 kind om mee te spelen. Aan de tufftray kunnen meerdere kinderen te gelijk staan. 

Tijdens de activiteit mogen de kinderen zelf invulling geven aan wat ze met de bak of tuffray willen doen. De enige regel tijdens het spel is dat het materiaal wel in de bak of tufftray moet blijven en dat er dus niet mee gegooid mag worden. Natuurlijk valt er altijd wel rijst naast de bak en dat is ook prima een kind moet wel lekker vrij kunnen spelen. Na het spelen veeg ik alle rijst weer op en stop alles weer in een zak of pot. Om er voor te zorgen dat ik niet steeds alles hoef weg te gooien wat op de grond valt, zorg ik er voor dat de vloer wel altijd schoon is. 

Manieren van spelen

Leuk zo’n bak met rijst en erwten maar wat kun je er nog meer mee? Het is voor kinderen ook super leuk en leerzaam om een thema te verbinden aan het sensoryspel. Dit kan door bijvoorbeeld een sensorypuzzel bij het spel toe toe te voegen. 

Er zijn verschillende soorten sensorypuzzels. In mijn webshop vind je houten puzzels die ik zelf gemaakt heb door middel van katoentouw vast te lijmen op het hout. Je kan ook zelf aan de slag door van gerecycled karton een sensorypuzzel te maken. De materialen die ik vaak gebruik zijn; bloemblaadjes, zand, kikkererwten, rijst en bonen, eventueel gekleurd met voedingskleurstof. Doordat de puzzel uit verschillende vakjes bestaat kunnen ze elk vakje met een ander materiaal vullen. 

In verschillende webshops vind je daarnaast nog traceerborden. Dit zijn houten borden met een figuur er uitgefreesd, van bijvoorbeeld een bij of een huis. 

Naast de zintuigelijke ervaring is de sensorypuzzel ook een leerzame activiteit omdat we ook verder in gaan op een thema. Zo was het thema van mijn eerste sensorypuzzel “bloemen”. We hebben gepraat over verschillende soorten bloemen en over de kleuren. Een mooie aanvulling bij deze activiteit is: Het briljante bloemen boek. Het boek is mooi geïllustreerd en staat vol met feitjes en weetjes over bloemen.

Speelwereld, creëren met sensoryplay. Door gebruik te maken van dieren, Mandela figuren, peggdolls en boompjes kan je een speelwereld creëren. Gekleurde rijst gebruik ik dan als ondergrond. Voor de winter heb ik nu een rijstmix gemaakt van witte glimmende en blauwe rijst.

Na het spelen sorteer ik alles weer uit zodat we de materialen weer opnieuw kunnen gebruiken. Sommige kinderen vinden het leuk om te helpen met uitzoeken. Dit is ook een fijne rustgevende activiteit.

Klei en kinetisch zand

Kleien kan natuurlijk niet ontbreken in het rijtje van sensoryplay. De klei die ik gebruik is gemaakt van natuurlijke materialen waar ook verschillende geuren bij vrij komen. Op deze manier stimuleert klei naast het zicht en tastzin ook de reukzin.

Kinetisch zand is heel fijn speelzand voor binnen. Dit zand plakt aan elkaar waardoor het ook makkelijk op te ruimen is. Het voelt ook lekker in je handen, zo kan je er echt vormen mee maken zonder dat het nat hoeft te worden! Ook kan je er stempels of andere materialen in drukken en laat het een mooie afdruk zien.